Szkolenia BHP – co ile lat je robić, czy są obowiązkowe i inne kluczowe informacje

Każdy pracodawca musi zadbać o odpowiednie warunki pracy w swoim zakładzie. Jednymi z kluczowych elementów, o których także powinien pamiętać, są szkolenia BHP. Jak są ich rodzaje, co ile lat powinny się odbywać i czy są obowiązkowe? Wyjaśniamy!

Praca przy maszynach, na wysokość, w terenie… Chociaż wypadki przy pracy kojarzone są głównie z branżą przemysłową czy budowlaną, to do sytuacji zagrażających życiu lub zdrowiu pracownika może dojść w każdym zakładzie.

Aby mieć świadomość, jakie niebezpieczeństwa mogą występować na danym stanowisku, móc im zapobiegać oraz wiedzieć, jak się zachować w razie wypadku, organizowane są szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. W poniższym artykule przybliżymy Ci tę tematykę.

Szkolenie BHP. Co to jest?

Szkolenie BHP to nic innego jak kurs, podczas którego nowozatrudniony pracownik (w przypadku szkolenia wstępnego) lub pracownik ze stosownym stażem na stanowisku (szkolenie okresowe) zdobywa lub utrwala wiedzą o bezpieczeństwie i higienie pracy (BHP).

Informacje przekazywane podczas szkolenia dotyczą zarówno ogólnych zagrożeń, jak i tych, które mogą wystąpić na konkretnym stanowisku czy w miejscu, np. na budowie, podczas obsługiwania maszyn przemysłowych, itp. W trakcie szkolenia BHP pracownik poznaje swoje prawa i obowiązki oraz dowiaduje się, o jakie aspekty musi zadbać pracodawca.

Więcej o samych zasadach BHP przeczytasz w artykule Bezpieczeństwo i higiena pracy. O czym pracodawca i pracownicy muszą pamiętać?

Szkolenia BHP – odpowiedzi na najczęstsze pytania

Szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy to bardzo rozległy temat. W poniższej części odpowiemy na najczęściej zadawane pytania.

Jakie są rodzaje szkoleń BHP?

Wyróżniamy następujące rodzaje szkoleń BHP:

• szkolenie wstępne,
• szkolenia okresowe.

Szkolenie wstępne musi zostać przeprowadzone w pierwszym dniu pracy pracownika. Może składać się z jednej lub dwóch części, w zależności od tego, na jakie stanowisko pracownik został zatrudniony. Pierwszy etap szkolenia, czyli instruktaż ogólny, jest obowiązkowy. W tej części pracownikowi przekazywane są ogólne informacje o przepisach i zasadach BHP – zgodnych z Kodeksem pracy, jak i regulaminem, który obowiązuje w zakładzie. Zapoznaje się również z kluczowymi zasadami udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku przy pracy.

Z kolei instruktaż stanowiskowy dotyczy wybranych grup, głównie pracowników robotniczych, praktykantów i studentów oraz tych, którzy są szczególnie narażeni na uciążliwe, szkodliwe oraz niebezpieczne czynniki w pracy. Podczas instruktażu stanowiskowego pracownik poznaje zagrożenia oraz ryzyka zawodowe, które występują na jego stanowisku. Jest także informowany o sposobach ochrony przed nimi.

Podczas szkolenia okresowego pracownik ma okazję zapoznać się z najnowszymi przepisami w kwestii BHP oraz odświeżyć i utrwalić swoją wiedzę. 

Szkolenie BHP. Co ile lat powinno się odbywać?

To, ile jest ważne szkolenie BHP i co ile lat należy je powtarzać, zależy m.in. od stanowiska pracy.

• Wstępne szkolenie BHP musi zostać przeprowadzone w pierwszym dniu pracy pracownika.
• Szkolenie okresowe BHP dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych powinno odbyć się maksymalnie do 12 miesięcy od daty zatrudnienia oraz być odnawiane co 3 lata.
• Szkolenie okresowe dla pracowników, którzy wykonują prace szczególnie niebezpieczne, powinno odbywać się nie rzadziej niż co rok.
• Szkolenie okresowe dla pracowników administracyjno-biurowych musi odbyć się w ciągu 12 miesięcy od daty zatrudnienia oraz być odnawiane co 6 lat. Co ważne, w przypadku pracowników zatrudnionych w zakładach, których przeważająca działalność jest określona jako maksymalnie 3 ryzyka (np. edukacja, nieruchomości, pośrednictwo turystyczne), szkolenia okresowe nie są obowiązkowe.
• Szkolenie okresowe dla pracodawców, osób na stanowiskach kierowniczych oraz pozostałych niewymienionych grup musi być przeprowadzone maksymalnie do 6 miesięcy od daty zatrudnienia oraz jest ważne do 5 lat.
• Specjaliści do spraw BHP pierwsze szkolenie przechodzą do 12 miesięcy od momentu zatrudnienia oraz muszą aktualizować swoją wiedzę minimum co 5 lat.

Ile trwa szkolenie BHP?

Szkolenie BHP wstępne prowadzone jest w formie instruktażu. Pierwsza, ogólna część, trwa najczęściej 2-3 godziny lekcyjne. Druga część, czyli instruktaż stanowiskowy, około 8 godzin lekcyjnych.

Szkolenie okresowe także trwa około 8 h lekcyjnych.

Czy szkolenie BHP jest obowiązkowe?

Szkolenie wstępne jest obowiązkowe dla każdego pracownika. Szkolenia okresowe muszą przejść wszyscy pracownicy za wyjątkiem pracowników administracyjno-biurowych zatrudnionych w zakładach, których przeważająca działalność jest określona jako nie wyższa 3 ryzyka.

Kto płaci za szkolenie BHP?

Koszt szkolenia BHP ponosi pracodawca. Szkolenia odbywają się w czasie pracy pracowników.

Jaka jest kara za brak szkolenia BHP?

Pracodawca może zostać ukarany, jeśli:

• nie organizuje szkoleń wstępnych;
• nie organizuje szkoleń okresowych;
• nie zachowuje odpowiednich terminów szkoleń;
• nie prowadzi dokumentacji szkoleniowej lub robi to niewłaściwie.

Brak szkolenia BHP czy niekompletna dokumentacja mogą skutkować grzywną w wysokości od 1000 do 30 000 zł.

Kto może prowadzić szkolenia BHP?

Wiele osób zastanawia się, czy pracodawca może przeprowadzić szkolenie BHP. Otóż szkolenia BHP mogą prowadzić:

• jednostki szkoleniowe, które prowadzą działalność szkoleniową w dziedzinie BHP;
• osoby, które prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą z zakresu BHP;
• pracodawcy samodzielnie, jeśli ukończyli stosowny kurs lub seminarium, które nada im stosowne uprawnienia. Dodatkowo pracodawca może szkolić z zakresu BHP gdy zatrudnia do 10 pracowników lub do 50 pracowników, jeśli przeważający rodzaj jego działalności jest obarczony maksymalnie 3 kategorią ryzyka;
• pracownik pracodawcy, jeśli posiada odpowiednie kwalifikacje (np. technik BHP).

Szkolenia BHP. Kilka słów na koniec

Jak widzisz, organizowanie szkoleń BHP to jeden z kluczowych obowiązków pracodawcy. Uświadomienie pracownika o potencjalnych zagrożeniach w miejscu pracy, przekazanie podstawowych informacji o pierwszej pomocy, czy odpowiednim zachowaniu w razie wystąpienia sytuacji zagrażającej życiu lub zdrowiu, mogą okazać się niezwykle pomocne i zminimalizować ryzyko wypadku.

Jak nie zapomnieć o terminach szkoleń? Jedne z praktycznych rozwiązań to systemy kontroli dostępu (KD) lub systemy rejestracji czasu pracy (RCP). Oba z nich zawierają kompletną bazę danych z najważniejszymi informacjami o pracownikach zatrudnionych w danej firmie, do których można dodać także termin zbliżającego się szkolenia BHP czy badań lekarskich. Jeśli nie zostaną one przedłużone – system automatycznie zablokuje pracownikowi możliwość przedostania się do budynku i rozpoczęcia pracy.

To tylko niektóre z możliwości systemów – więcej o rejestracji czasu pracy dowiesz się z artykułu 10 powodów, dla których warto wdrożyć system rejestracji czasu pracy w Twojej firmie.

A jeśli masz dodatkowe pytania o systemy KD czy RCP oraz ich funkcje, które zadbają o bezpieczeństwo i dyscyplinę w Twojej firmie – skontaktuj się z nami!

Kontakt z doradcą 

Przeczytaj także:

✔️ Ewidencjonowanie czasu pracy od A do Z. Co musisz wiedzieć?

✔️ Jakie są systemy czasu pracy? Lista i objaśnienie terminów

✔️ Praca w niedziele i święta. Czy to zgodne z Kodeksem pracy?